Норуоттар икки ардыларынааҕы “Азия оҕолорун” VII Спортивнай оонньууларыгар
Бу күннэргэ Владивостокка “Азия оҕолорун” Оонньуулара үгэннээн бара тураллар. 120 спортсмен оҕолордоох, 50 тренердэрдээх уонна бэрэстэбиитэллэрдээх Саха сирин сүүмэрдэммит хамаандатын Саха Өрөспүүбүлүкэтин Аҕа Баһылыга Айсен николаев Оонньууларга көтүөхтэрин иннинэ анаан-минээн көрсөн, спортивнай форма биэртэлээн, алҕаан, ситиһиилэри баҕаран атаарбыта.
“Азия оҕолоро” 1996 с. аан бастаан Саха сиригэр ыытыллыбыттара. Оонньуулары Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы Президенэ Михаил Ефимович Николаев көҕүлээн тэрийбитэ. Түөрт сылга биирдэ ыытыллар үтүө үгэс олохтонон, алта бастакы сайыҥҥы Оонньуулар Дьокуускайга үрдүк тэрээһиннээхтик буолан ааспыттара. 2019 с. 1-кы кыһыҥҥы Оонньуулар Сахалиҥҥа ыытыллан бараннар, бу Приморскай кыраайга 7-с сайыҥҥы Оонньуулар аан бастаан ыытылла тураллар.
Оонньуулар суолтара сүдү
Оҕолор Спортивнай оонньууларын суолтата улахан. Оонньуулар ыытыллар куораттарыгар туох кыаллыахтааҕа барыта оҥоһуллаллар, туһааннаах куораттарга сайдыы, хамсааһын барар. Бу да сырыыга оннук. Билигин аан дойду балаһыанньата төһө да уустуктардааҕын иһин, Азия дойдулара хото кэлбиттэр. Приморскай кыраайга спорт структурата уонна материальнай база улаханнык тупсарыллыбыттар.
Итилэр тустарынан, от ыйын 28 күнүгэр тыһыынчанан көрөөччүлэринэн туолбут Владивосток “Фетисов Арена” спорт комплексыгар Оонньуулар үөрүүлээхтиктик аһыллыыларыгар арылхайдык көһүннэ. Элбэх омуктары, национальностары түмэр Улуу Россия дириҥ сайдыылаах культуратын итэҕэтиилээхтик үҥкүүлээн-ыллаан көрдөрүү болҕомтону тарта, долгуйууну үөскэттэ. Икки тыһыынчаттан тахса спортсмен оҕолор, тренердэр ньиргиэрдээх парадтарыгар 20 Азия дойдуларын, Россия регионнарын хамаандалара, олор истэригэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин сүүмэрдэммит хамаандата биир ньыгыл кэккэҕэ хааман киирдилэр.
Россия Президенэ Владимир Путин ыыппыт эҕэрдэтин Россия Президенин көмөлөһөөччүтэ, Россия Федерациятын Государственнай Сэбиэтин Сэкэрэтээрэ Игорь Левитин ааҕан иһитиннэрдэ. Россия спорка миниистирэ Олег Матыцин, Россия Олимпийскай Кэмитиэтин Президенэ Станислав Поздняков, Приморскай кыраай губернатора Олег Кожемяко, Владивосток куорат баһылыга Константин Шестаков, Норуоттар икки ардыларынааҕы “Азия оҕолорун” Кэмитиэтин Президенэ Владимир Максимов, эҕэрдэ тыллары эттилэр.
Үөрүүлээх түгэҥҥэ Сахабыт сирин киэн туттар спортсменнара, көҥүл тустууга Олимпийскай оонньуулар чөмпүйүөнэ Павел Пинигин Россия былааҕын тутуһан киллэристэ; Дьокуускайга ыытыллыбыт аан-бастакы “Азия оҕолорун” Спортивнай оонньууларын көҥүл тустууга чөмпүйүөнэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин физическэй культураҕа уонна спорка миниистирэ Леонид Спиридонов, боксаҕа чөмпүйүөнэ, Олимпийскай оонньуулар боруонса призера, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Аҕа баһылыгын сүбэһитэ Георгий Балакшин “Азия оҕолорун” Спортивнай оонньууларын былааҕын тутан киирбиттэрэ – кэрэ-бэлиэ түгэнинэн буолла.
“Азия оҕолорун” 7-с Спортивнай оонньууларын үөрүүлээхтик аһыллыытын түгэнэ художественнай гимнастикаҕа Олимпийскай чөмпүйүөҥкэ Лидия Ахаимова Оонньуулар уотун уматыытынан түмүктэннэ.
Оонньуулар түгэннэригэр, Бүтүн Россиятааҕы оҕо киинин “Океан” лааҕырыгар түһэн олорор Саха сирин сүүмэрдэммит хамаандатын спортсмен оҕолорун, кинилэр тренердэрин кытта Саха сирин салайааччылара көрүстүлэр. Саха Өрөспүүбүлүкэтин Государственнай Мунньаҕын (Ил Түмэн) бэрэссэдээтэлэ Алексей Еремеев, Саха Өрөспүүбүлүкэтин физическэй культураҕа уонна спорка миниистирэ Леонид Спиридонов, спорка солбугу бэлэмниир Саха Өрөспүүбүлүкэтин киинин дириэктэрэ Василий Егоров эдэр спортсменнарга эҕэрдэлэрин тиэрдэн, түөрт сылга биирдэ буолар “Азия оҕолорун” 7-с Спортивнай оонньууларыгар ситиһиилээхтик кытталларыгар үтүө санааларын тиэртилэр.
Күрэхтэһиилэр саҕаланнылар!
“Динамо” стадионугар чэпчэки атлетикаҕа 100, 400, 3000 м сүүрүүлэргэ, уһуну ойууга, үрдүгү ойууга күрэхтэһиилэр түмүктэринэн Сахабыт сирин сүүмэрдэммит хамаандатын спортсмен оҕолоро миэстэлэспэтилэр. Ол оннугар, биһиги үрдүк үөрүүбүтүгэр, 100 м мэһэйдээх сүүрүүгэ Дьокуускай аннынааҕы Табаҕа орто оскуолатын 8 кылааһын үөрэнээччитэ, 1-кы № оҕо спортоскуолатын иитиллээччитэ, үтүөлээх тренер Петр Нечаевка эрчиллэр Ксения Панова биэтэккэ бастакынан кэлэн Саха сирин сүүмэрдэммит хамаандатыгар аан бастакы кыһыл көмүс мэтээли аҕалла.
Владивистокка буола турар “Азия оҕолорун” оонньууларын күрэхтэһиилэригэр Сахабыт сирин оҕолоро кытаанах тургутууну ааһаллар. Маҥнайгы мэтээл кэлиитин үөрүүтүн харбааһыҥҥа Дьокуускайга “Чолбон” бассейҥҥа эрчиллэр Владислав Адасько аҕалла.
“3х3” баскетболга киин регион спортсмен оҕолоро ордук бэлэмнээхтэр. Алина Курбанова, Анастасия Нужина, Анастасия Красноштанова, Дарья Соколова баскетболисткаларбыт Сибиир хамаандатыгар 21:0 хоттордулар. Роман Смирнов, Мирослав Игнатенко, Илья Черников, Владислав Малиноскай Кыргызстан уолаттарыгар уонна Сибиир хамаандаларыгар хоттордулар. Баскетболга Сибиир, Урал, Узбекистан хамаандалара үчүгэйдэр.
Художественнай гимнастикаҕа Москва, Сибиир, Татарстан хамаандалара толоруу техникатыгар, хамсаныы динамикатыгар, артыыстааһыҥҥа ордуктар. Биһиги Зарина Борисовабыт уонна Дарья Христофоровабыт обруч диэн предметтэрин мүччү тутаннар штрафтыыр бааллары ыланнар 4 уонна 6 миэстэлэргэ тигистилэр. Ол оннугар Сахабыт сирин гимнасткалара бэһиэ буолан, төһө да миэстэҕэ тиксибэтэллэр, Москва, Казань, Омскай курдук сайдыылаах дойду киин куораттарын гимнаст кыргыттарын кытта дьоһуннук күрэхтэстилэр. Икки мүнүүтэлээх “Ягода Малинка” диэн матыыпка нуучча нороднай ырыатыгар сахалыы матыыбынан мээчиктэрдээх хамсаныылары тэбис-тэҥҥэ кыраһыабайдык толордулар уонна мэтээл иһин киирсэр быраабы ылбыттара ситиһии быһыытынан сыаналаныан сөп.
Кумахха волейболлааһын (тр. Айсен Жерготов) болҕомтону тарта. Уолаттарга Намтан сылдьар Айдын Гуляев уонна Эдуард Слепцов Киргизия хамаандатын хотон бараннар, Приморье уонна Сибиир хамаандаларыгар баһыйтардылар. Кыргыттарбыт Динара Емельянова уонна Анжелика Павлова сытыы, тэҥ оонньууга Кыргызстан хамаандатын 2:1 кыайан бараннар, Армения, Сибиир, Приморье хамаандаларыгар баһыйтардылар.
Остуол тенниһигэр (тр. Аркадий Иванов) Арсен Аржаков, Владимир Печкуров, Диана Пахомова, Анастасия Исакова оонньообуттарыттан, ордук табыллан Диана Пахомова оонньоон, финальнай сеткаҕа оонньоото.
Тхэквондоҕа (тр. Яков Филиппов) эмиэ кытаанах тургутуу буолла. Бу сэдэх уонна олус интэриэһинэй көрүҥҥэ додян диэн ааттанар түөрт муннуктаах көбүөргэ илиинэн-атаҕынан охсон-тэбэн киирсиилэри, төбөҕө, корпуска, атахха табыылары компьютер ааҕар. Саха сирин хамаандатыттан 48 кг Николай Жуков, 55 кг Андрей Лисинецкэй, 63 кг Александр Прокопчук, хотторуу хомолтотун биллилэр. Греко-римскэй тустууга (тр. Матвей Матвеев) эмиэ биир дэ мэтээл кэлбэтэ.
Кыргыттарбыт көҥүл тустууга (тр. Александр Птицын) бэрт сэргэх хапсыһыылары көрдөрдүлэр. 39 кг Жанна Докторова, 46 кг Амелия Лаптева үрүҥ көмүс мэтээллэри ылаттаатылар.
Сахалыы атах оонньууларыгар “кылыыга” икки мэтээл кэллэ. Саха сирин кылыыһыта Өлүөхүмэттэн Данил Воеводин эккирэтэн көрдө да, кыранан тиийбэтэ – 40 м 51 см түстэ. Иккис үчүгэй көрдөрүүлэннэ. Саха сирин өссө биир ойооччута Дьокуускайтан Валентин Васильев 37 м көрдөрүүлээх үһүс бириистээх миэстэлэннэ. Кыргыттарга Приморье, Сибиир, кыргыттара инники күөҥҥэ сырыттылар. Атах оонньуутугар дьоҕурдаах 15-16 саастаах оҕолор илин-кэлин түсүһүүлэригэр, төрөлкөй уҥуохтаах, эт-сиин өттүнэн сайдыылаах Сибиир уола Руслан Праздницын кылыыга кыһыл көмүс мэтээл хаһаайынынан буолары ситистэ. Сахалыы атах оонньуутун иккис көрүҥэр ыстаҥа күрэхтэһиитигэр уолаттарга, бу иннинэҕи күн кылыыга бастаабыт Сибиир уола Руслан Праздницын 39 м 36 см көрдөрүүлээх бу да сырыыга эмиэ бастаата. Өлүөхүмэ ыччата Данил Володин иккис, Дьокуускай куораттан Валентин Васильев үһүс миэстэлэри ылаттаатылар. Кыргыттарга Мииринэй куораттан Ксения Качевская иккис буолла.
“Олимпиец” стадионугар буола турар мини-футболга Саха сирин футболист уолаттара Узбекистан хамаандатын 3:0 кыайдылар. Бу иннинэ Дальнай Восток хамаандатын 6:1 хоппуттара. Онон футболистарбыт саҕалааһыннара үчүгэй.
Түөрт күн түмүгүнэн, Москва куорат 21 кыһыл көмүс мэтээллээх, Сибиир 21, Урал 14 кыһыл көмүс мэтээллэрдээх Оонньуулары баһылаан-көһүлээн иһэллэр. Саха сирин хамаандата биир кыһыл көмүс, биэс үрүҥ көмүс уонна үс боруонса мэтээллэрдээх ахсыс көрдөрүүлээх.
Күрэхтэһиилэр салҕаналлар.
Баһылай Посельскай
